Uning munis chehrasi ko‘z oldimga kelganda, 
o‘zimni aybdor his qila boshlayman. Qanchalar 
yosh, sodda edi u. 
Men qanchalik sevardim uni. Shunchalar 
sevardimki, 
shamolni ham ravo ko‘rmasdim. Ko‘zlari 
yoshlanishini, ko‘ngli qayg‘u nimaligini bilishini 
istamasdim. 
Lablarida hamisha tabassum 
bo‘lishini xohlardim. Ammo u 
negadir doim g‘amgin yurardi. Ko‘zlari ma’yus boqardi menga. 
Nega bunchalik tushkun yurishi sababini 
tushunolmasdim. 
Sababini so‘raganimda, mahzun 
jilmayish bilan kifoyalanardi, 
dardini aytishni istamasdi sira. Qanchalik qistamay, tayinli 
javob ololmasdim. Bundan ko‘p siqilardim, lekin 
unga qattiq 
gapirolmasdim. Bir kuni uning 
kasalxonada yotganidan xabar 
topdim-u, ko‘nglim yomon xijil bo‘ldi. Yomon hodisa yuz 
beradigandek yuragimga g‘ulg‘ula tushdi. Imkon 
topishim bilan kasalxonaga 
yugurib bordim. Uning ahvoli 
og‘ir ekan. Doktorlardan so‘rab- 
surishtirib jigar tsirroziga yo‘liqqanini bildim. Anchadan beri og‘riyotgan 
ekan. Shuning 
uchun tez-tez davolanib 
turarkan. Lekin bu davolanishlar 
samarali emas ekan... Palataga 
kirganimda, rangi-ro‘yi bir ahvolda yotganini ko‘rib, yig‘lab yuborishdan 
o‘zimni zo‘rg‘a 
tiydim. Meni ko‘rishi bilan 
o‘rnidan turishga chog‘landi. — 
Yotaver, yotaver... — yoniga 
cho‘kkalab, sochlarini silarkanman, nima deyarimni bilmasdim. — Nimaga 
xafasiz? 
— so‘radi u quvnoq ohangda 
gapirishga urinib. — Menga 
ishonmaganing uchun... Nega 
shu paytgacha aytmaganding? — men undan chindan ham xafa edim. — Sizga 
ishonmaganim uchunmas, xafa 
qilishni istamaganim uchun 
aytmagandim... — uning ovozi 
juda past eshitildi. Ko‘zlaridan 
duvillab yosh quyildi. — Meni kechiring... — Kechirim 
so‘rama, — o‘zim ham yig‘lab 
yuborishga tayyor edim. Lekin 
uning yonida kuchliroq 
bo‘lishim kerakligini 
tushunardim. — Seni tushunib turibman. Shuni deb tushkunlikka tushishing 
yaxshimas. Menga avvalroq 
aytishing kerak edi... — 
Foydasi yo‘q... — u ayanchli 
iljaydi. — Avvalroq aytganimda ham, hech nima 
o‘zgarmasdi. Buni hech kim o‘zgartirolmaydi. 
— Hamma dardning davosi 
bor... — Ajalning davosi yo‘q... 
— Bo‘lmag‘ur gaplarni qo‘y! — 
baqirib yubordim o‘zimni tutolmay. — Nega 
hozirdan bunchalik tushkunlikka tushib 
qolding?! Aytyapman-ku, 
hamma dardning davosi bo‘ladi. 
Faqat astoydil harakat qilish 
kerak... — Oyim bilan adam ko‘p harakat qilishdi... 
— uning ko‘z yoshlari tingan, ammo 
ko‘zlari juda-juda qayg‘uli edi. 
— Natija bo‘lmadi shu 
paytgacha. Qancha tabiblarga 
olib borishdi, davolatishdi... Ahvolim 
yaxshilangandek bo‘ladi-yu, yana... — Iltimos, 
unday dema, — uning 
gaplariga ishonishni, haqiqatni 
tan olishni istamasdim. — Hali 
ko‘p yashaysan, bunga ishonchim komil. Faqat 
umidingni uzmasliging kerak. Dardni bergan Alloh davosini 
ham beradi. — Koshkiydi... — 
u yana boyagidek mahzun kulib 
qo‘ydi. Shu ma’yus tabassumi yuragimni yomon 
o‘rtab 
yubordi. Hoziroq undan ajralib qoladigandek qo‘rqib ketdim. 
Tanishganimizdan beri ilk bor 
jur’at qilib uning lablaridan 
o‘pdim. U qarshilik qilmadi... O‘shanda bu bo‘sa 
birinchisi va 
oxirgisi bo‘lib qolishini o‘ylamagandim... Uning ahvoli 
yaxshilanganday bo‘ldi. Lekin 
bu holat uzoqqa cho‘zilmadi. Bir 
haftadan so‘ng yana kasalxonaga yotqizishdi. Bu 
safar o‘zim ham umidsizlikka 
tushdim. Uning ahvoli juda og‘ir edi. Erta-indin o‘lishiga 
shubha qilmasdi. Gap- 
so‘zlaridan ham umidsizlik hidi kelardi. Eng yomoni, 
men unga 
qanday dalda berishni, nima 
deb umidlantirishni bilmasdim. Hamisha burro tilim taskin bera 
oladigan so‘z topishga kelganda 
ojizlik qilardi... Yana ikki hafta o‘tdi. Uning ahvoli 
yaxshilanmadi. Kundan- kun 
so‘lib boraverdi. Buni ko‘rish 
menga og‘ir edi. Qo‘limdan hech nima kelmasligini o‘ylab, 
ich-etimni yerdim. Ammo... Uning o‘lganini 
eshitganimda, 
dunyo ko‘zimga qorong‘i 
ko‘rinib ketdi. Yashagim kelmay 
qoldi. O‘sha paytda o‘lishga ham tayyor edim. Usiz yashay 
olishimga ishonmasdim... Yillar o‘tdi. Ayriliq azobi 
hozir o‘sha 
kungiday emas, ammo uni 
eslaganimda, o‘zimni aybdorday 
sezaman. Uning o‘limida mening ham aybim borday 
tuyiladi ... Men tezda orada yoningda bo'laman ...